به گزارش سلام نو به نقل از ایرنا، سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران برای جریان اصلاحات در حال تبدیل شدن به یکی از مبهم‌ترین برهه‌های سیاست ورزی است. مشارکت با نامزد اصلی یا اصلح موجودین؟ چهره حزبی یا فراحزبی؟ نحوه مجاب کردن مردم برای حضور در پای صندوق‌های رای و انتخاب نامزد اصلاح طلب، همگی معادله‌های انتخاباتی اصلاحات هستند که برای حل هریک از آنها به ساعت‌ها و روزها گفت و گو و بررسی نیاز است. روزهای کرونایی و شرایط سخت آن و ابهام پایدار و مدام درباره رفتار نهادهای نظارتی و شورای نگهبان را هم نمی‌توان در سردرگمی این روزهای اصلاح طلبان بی‌تاثیر دانست.
«اصلح موجودین» اصلاحات
تیرخلاص به اصلاحات یا خروج از کسوت اصلاح طلبی؛ دو توصیف از سوی دو طیف اصلاح طلب درباره استفاده از نامزد ائتلافی در انتخابات ۱۴۰۰ است. «جلال جلالی‌زاده» عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت ائتلاف با غیراصلاح‌طلب را تیرخلاص به اصلاح‌طلبی دانسته و گفته است که نامزد نیابتی و ائتلافی بعد از آنکه انتخاب شد اصلاح‌طلبان را فراموش می‌کند و نتیجه این است که اصلاح‌طلبان مورد انتقاد و اعتراض مردم قرا می‌گیرند و کاری هم از آنان ساخته نباشد. برابر این دیدگاه اما گروهی هم معتقدند که هرگونه کناره گیری از انتخابات خروج از کسوت اصلاح طلبی است و باید در پی «اصلح موجودین» بود. «محمدعطریانفر» عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران در این باره معتقد است که «اگر کسی دعوت به تحریم کرد عملا از کسوت اصلاح طلبی خارج شده است. اگر اصلاح طلبان در شرایط بی‌نامزدی قرار گرفتند چه باید کنند؟ به نظر می‌رسد نمی‌توانند مخاطبان خود را یله و رها کنند لاجرم باید آنها را بسوی «اصلح موجودین» ترغیب کنند.»
دیدگاه کارگزارانی‌ها اما نه تنها از سوی اتحاد ملتی‌ها مورد پذیرش نیست بلکه اعتماد ملی دیگر حزب اصلاح طلب هم اعتقادی به نامزد نیابتی ندارد، اسماعیل گرامی مقدم سخنگوی این حزب با بیان اینکه اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست جمهوری از نامزد نیابتی حمایت نخواهند کرد، تصریح کرده است که اصلاح‌طلبان با توجه به هزینه سنگینی که در این باره متحمل شدند بعید است دست به ریسک بزنند و اگر نامزدی نداشته باشند از نامزدی غیر از خود حمایت نخواهد کرد.
«مصطفی کواکبیان» دبیرکل حزب مردم سالاری هم تاکید کرده است اکثریت اصلاح‌طلبان بر این عقیده هستند که نباید از نامزد نیابتی حمایت کنیم.
«احمد حکیمی پور» دبیر کل حزب اراده ملت ایران اسلامی، تاکید کرده است: «اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ از نامزد نیابتی حمایت نخواهند کرد و با داوطلب اختصاصی خود وارد عرصه رقابت می‌شوند.»
اگر نظر این اعضای شورای مرکزی احزاب مهم اصلاحات را دیدگاه کل تشکل‌ها فرض کنیم به نظر می‌رسد اختلافات بر سر الف) شرکت «بای نحو کان» (با هر توجیهی) در انتخابات یا تحریم و ب) نامزد اصیل اصلاحات یا اصلح موجودین همچنان ادامه دارد و از هم اکنون می‌توان از این اختلاف دیدگاه به عنوان پاشنه آشیل اصلاحات در انتخابات آینده یاد کرد.
نگرانی از عدم مشارکت مردم
کاهش میزان مشارکت مردم در انتخابات یازدهمین دوره مجلس، زنگ خطر جدی برای بسیاری از فعالان سیاسی به ویژه میان اصلاح طلبان است از آن رو که برای پیروزی در هر انتخاباتی بیشتر از جریان رقیب، به حضور مردم در پای صندوق های رای نیاز دارند. شاید برای همین است که «محمدهاشمی» عضو پیشین مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت و گویی هشداردهنده تاکید کرده است که مسوولان تصمیم‌گیر باید طوری رفتار کنند که همه جناح‌های سیاسی در شرایطی برابر با هم رقابت کنند و طوری نباشد که یک طرف سربازها تایید صلاحیت شوند و یک طرف سردارها.
«محمدرضا خباز» عضو حزب اعتمادملی هم به نامزدهای بالقوه و رهبر اصلاحات توصیه کرده است که نخست ظرف (مشارکت مردم) را آماده کنند و بعد دنبال مظروف (نامزد انتخاباتی) باشند.
«آذر منصوری» قائم مقام حزب اتحاد ملت هم در توصیف شرایط موجود مثالی از بازی فوتبال آورده و گفته است: «اینکه به مردم گفته شود فردا مسابقه است و مردم هم برای تماشا و تشویق بازیکنان به استادیوم بیایند و ببینند که نه تنها به هیچکدام از بازیکنان اصلی اجازه ورود به بازی داده نشده است و داور هم به نفع رقیبشان سوت می‌زند، ممکن است در یک یا دوبازی جواب بدهد، اما وقتی ببینند با این بازیکنان تیمشان مرتب گل می‌خورد، طبیعی است دیگر رغبتی برای حضور در استادیوم و تشویق و همراهی تیم خود نخواهند داشت. این قاعده رقابت در انتخابات است.»
«داریوش قنبری» عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی هم در این زمینه معتقد است: «شرایط کشور اقتضا می‌کند که جریان‌های مختلف سیاسی نامزدهایی داشته باشند و مشارکت پرشور و حداکثری ایجاد شود. مشارکت حداکثری هم زمانی ایجاد می‌شود که همه احزاب حضور داشته باشند و شرایط یکسانی برای همه به وجود بیاید. با توجه به اینکه تهدید خارجی هم به حداکثر خود رسیده است نیاز به اجماع بیشتری در داخل کشور وجود دارد.»
«محمدرضا عارف» رییس بنیاد ایرانیان هم میزان مشارکت مردم در انتخابات مجلس یازدهم را نگران‌کننده توصیف کرد و گفته که به دلیل برخی ناکارآمدی‌ها، رد صلاحیت‌های گسترده و نوع رفتار جریانات سیاسی در انتخابات مجلس یازدهم مشارکت قابل قبولی را شاهد نبودیم و اگر این میزان مشارکت در انتخابات آینده ادامه داشته باشد نمی‌تواند مسیر انقلاب را تضمین کند.
«علی محمدنمازی» فعال سیاسی اصلاح طلب هم با ابراز نگرانی از کاهش مشارکت مردم در انتخابات آینده یادآور شده است: «عمده نقش آوردن مردم پای صندوق‌های رای به شورای نگهبان مربوط است نه خاتمی. اگر شورای نگهبان اجازه دهد نامزدهای حداکثری اصلاح طلبان یا مورد پذیرش اصلاح‌طلبان، تایید صلاحیت شوند، نقش خاتمی و امثال او نقش پشتیبانی و انگیزشی است.»
نگرانی اصلاحات درباره مشارکت پایین احتمالی مردم در انتخابات با توجه به میزان آن در انتخابات یازدهمین دوره مجلس چندان عجیب نیست اگر بدانیم برخی نمایندگان حاضر در مجلس با رای دویست هزار رای به بهارستان راه یافته اند.
گزینه های اصلی آرام آرام اعلام می‌شوند
تدارک انتخاباتی احزاب اصلاح طلب آرام آرام جدی تر شده و زمزمه‌های نامزد حزبی، هریک از آنها به گوش می‌رسد این میان نام‌های دیگری هم مطرح می‌شود و واکنش‌هایی را هم در پی می‌آورد. حسین مرعشی سخنگوی حزب سازندگی در معرفی گزینه‌های مورد نظر حزبی از چهره هایی چون «غلامحسین کرباسچی»، «اسحاق جهانگیری»، «محسن هاشمی»، «عبدالناصر همتی»، «مصطفی هاشمی‌طبا» نام می‌برد اما تاکید می‌کند که هنوز هیچ یک از این افراد حضور در انتخابات را قبول نکرده اند.
حزب ندای ایرانیان هم در این زمینه پیش دستی کرده و «عیسی چمبر» عضو شورای مرکزی این حزب گفته است که گزینه اصلی حزب برای انتخابات ریاست جمهوری صادق خرازی دبیرکل است، اما او برای ورود قطعی به میدان انتخابات هنوز به جمع‌بندی نرسیده است.
«محمدصدر» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هم درباره گمانه زنی‌های مطرح شده درباره نامزدی «محمدرضا خاتمی» گفته است که به نظر من او نامزد خوبی است و می تواند بیاید؛ اگر بیاید. البته دوستان دیگر هم هستند. در اصلاح طلبان آدم کم نداریم.
«محمود صادقی» دبیرکل انجمن مدرسین دانشگاه ها هم سه نامزدی که احتمال مشارکت مردم در انتخابات را افزایش می‌دهند اینگونه توصیف کرده است: «اگر چهره های مثل سیدمحمد خاتمی، محمدرضا خاتمی یا مصطفی معین مجال حضور پیدا کنند، در پایگاه رای اصلاحات به سرعت انرژی ایجاد می شود. در حالیکه تجربه استفاده از نیروهای نیابتی یا دست چندم در انتخابات های اخیر موجب یاس و سرخوردگی شده است.»
همزمان با مطرح شدن برخی اسامی به عنوان نامزد احتمالی اصلاح طلبان، شماری از شخصیت‌های جریان رقیب به این نام‌ها واکنش نشان می‌دهند. «محمدحسن قدیری ابیانه» فعال سیاسی اصولگرا حضور سید حسن خمینی در انتخابات سال ۱۴۰۰ را اشتباه فاحش دانسته و گفته است: «بعید است او چنین اشتباه فاحشی را مرتکب شود چون نامزد شدن و احراز صلاحیت نشدن حیثیت او را زیر سوال می‌برد.»
این اظهارات قدیری ابیانه در حالی است که سیداحمد خمینی فرزند سید حسن با رد شایعات نامزدی پدرش در انتخابات تاکید کرده است که «تصمیم‌شان مشخص است و در انتخابات ۱۴۰۰ نامزد نخواهند شد. تمام اینها شاید برای گرم کردن محافل یا بازی‌های سیاسی باشد.»
«اسماعیل گرامی مقدم» سخنگوی حزب اعتماد ملی هم از برگزاری جلسات انتخاباتی در این حزب خبر داده و گفته است که دفتر سیاسی حزب تاکید داشته و مصوب شده که حزب اعتماد ملی در انتخابات ۱۴۰۰ نامزد حزبی خواهد داشت. مانند بقیه احزاب و نامزد حزبی بعد از اینکه به تصویب شورای مرکزی، دفتر سیاسی و کمیته تعامل رسید و درباره مصادیق آن بحث شد، نامزد حزبی اعلام خواهد شد.
«سید حسین مرعشی» سخنگوی حزب کارگزاران هم گفته است: «حزب کارگزاران در مقطع فعلی برنامه خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ تنظیم کرده و ویرایش نهایی این برنامه هفته بعد آماده خواهد و به احتمال زیاد نیز امکان انتشار آن وجود دارد. برنامه حزب کارگزاران برنامه‌ای است که به عقل ما در حزب درباره آینده ایران رسیده است و به هیچ وجه هم درباره افراد هنوز وارد مصادیق نشده‌ایم.»
مصطفی کواکبیان هم در توضیح شرایط حزب مردم سالاری و نامزدهایی که مورد حمایت این حزب نخواهند بود، گفته است: «حزب ما نه روی آقای عارف و نه آقای جهانگیری فعلا نظر ندارد و ما گفتیم در کنگره تصمیم می‌گیریم و بقیه احزاب هم نمی‌دانم و بحثی نشده است.»
نظر شما