متن سوره الرحمن با ترجمه فارسی + ویدئو

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

الرَّحْمَنُ ﴿۱﴾

[خدای] رحمان

عَلَّمَ الْقُرْآنَ ﴿۲﴾

قرآن را یاد داد

خَلَقَ الْإِنْسَانَ ﴿۳﴾

انسان را آفرید

عَلَّمَهُ الْبَیَانَ ﴿۴﴾

به او بیان آموخت

الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ ﴿۵﴾

خورشید و ماه بر حسابی [روان]اند

وَالنَّجْمُ وَالشَّجَرُ یَسْجُدَانِ ﴿۶﴾

و بوته و درخت چهره ‏سایانند

وَالسَّمَاءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ الْمِیزَانَ ﴿۷﴾

و آسمان را برافراشت و ترازو را گذاشت

أَلَّا تَطْغَوْا فِی الْمِیزَانِ ﴿۸﴾

تا مبادا از اندازه درگذرید

وَأَقِیمُوا الْوَزْنَ بِالْقِسْطِ وَلَا تُخْسِرُوا الْمِیزَانَ ﴿۹﴾

و وزن را به انصاف برپا دارید و در سنجش مکاهید

وَالْأَرْضَ وَضَعَهَا لِلْأَنَامِ ﴿۱۰﴾

و زمین را برای مردم نهاد

فِیهَا فَاکِهَهٌ وَالنَّخْلُ ذَاتُ الْأَکْمَامِ ﴿۱۱﴾

در آن میوه [ها] و نخلها با خوشه ‏های غلاف دار

وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّیْحَانُ ﴿۱۲﴾

و دانه ‏های پوست‏ دار و گیاهان خوشبوست

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۱۳﴾

پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید

خَلَقَ الْإِنْسَانَ مِنْ صَلْصَالٍ کَالْفَخَّارِ ﴿۱۴﴾

انسان را از گل خشکیده‏ ای سفال مانند آفرید

وَخَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مَارِجٍ مِنْ نَارٍ ﴿۱۵﴾

و جن را از تشعشعی از آتش خلق کرد

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۱۶﴾

رَبُّ الْمَشْرِقَیْنِ وَرَبُّ الْمَغْرِبَیْنِ ﴿۱۷﴾

پروردگار دو خاور و پروردگار دو باختر

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۱۸﴾

مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ ﴿۱۹﴾

دو دریا را [به گونه‏ ای] روان کرد [که] با هم برخورد کنند

بَیْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَا یَبْغِیَانِ ﴿۲۰﴾

میان آن دو حد فاصلی است که به هم تجاوز نمی کنند

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۲۱﴾

یَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّوْلُوُ وَالْمَرْجَانُ ﴿۲۲﴾

از هر دو [دریا] مروارید و مرجان برآید

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۲۳﴾

وَلَهُ الْجَوَارِ الْمُنْشَآتُ فِی الْبَحْرِ کَالْأَعْلَامِ ﴿۲۴﴾

و او راست در دریا سفینه ‏های بادبان‏دار بلند همچون کوهها

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۲۵﴾

کُلُّ مَنْ عَلَیْهَا فَانٍ ﴿۲۶﴾

هر چه بر [زمین] است فانی‏ شونده است

وَیَبْقَی وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ ﴿۲۷﴾

و ذات باشکوه و ارجمند پروردگارت باقی خواهد ماند

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۲۸﴾

یَسْأَلُهُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ کُلَّ یَوْمٍ هُوَ فِی شَأْنٍ ﴿۲۹﴾

هر که در آسمانها و زمین است از او درخواست می ‏کند هر زمان او در کاری است

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۳۰﴾

سَنَفْرُغُ لَکُمْ أَیُّهَ الثَّقَلَانِ ﴿۳۱﴾

ای جن و انس زودا که به شما بپردازیم

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۳۲﴾

یَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ إِنِ اسْتَطَعْتُمْ أَنْ تَنْفُذُوا مِنْ أَقْطَارِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ فَانْفُذُوا لَا تَنْفُذُونَ إِلَّا بِسُلْطَانٍ ﴿۳۳﴾

ای گروه جنیان و انسیان اگر می‏ توانید از کرانه ‏های آسمانها و زمین به بیرون رخنه کنید پس رخنه کنید [ولی] جز با [به دست آوردن] تسلطی رخنه نمی ‏کنید

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۳۴﴾

یُرْسَلُ عَلَیْکُمَا شُوَاظٌ مِنْ نَارٍ وَنُحَاسٌ فَلَا تَنْتَصِرَانِ ﴿۳۵﴾

بر سر شما شراره ‏هایی از [نوع] تفته آهن و مس فرو فرستاده خواهد شد و [از کسی] یاری نتوانید طلبید

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۳۶﴾

فَإِذَا انْشَقَّتِ السَّمَاءُ فَکَانَتْ وَرْدَهً کَالدِّهَانِ ﴿۳۷﴾

پس آنگاه که آسمان از هم شکافد و چون چرم گلگون گردد

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۳۸﴾

فَیَوْمَئِذٍ لَا یُسْأَلُ عَنْ ذَنْبِهِ إِنْسٌ وَلَا جَانٌّ ﴿۳۹﴾

در آن روز هیچ انس و جنی از گناهش پرسیده نشود

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۴۰﴾

یُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِیمَاهُمْ فَیُوْخَذُ بِالنَّوَاصِی وَالْأَقْدَامِ ﴿۴۱﴾

تبهکاران از سیمایشان شناخته می ‏شوند و از پیشانی و پایشان بگیرند

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۴۲﴾

هَذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِی یُکَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِمُونَ ﴿۴۳﴾

این است همان جهنمی که تبهکاران آن را دروغ می‏ خواندند

یَطُوفُونَ بَیْنَهَا وَبَیْنَ حَمِیمٍ آنٍ ﴿۴۴﴾

میان [آتش] و میان آب جوشان سرگردان باشند

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۴۵﴾

وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ ﴿۴۶﴾

و هر کس را که از مقام پروردگارش بترسد دو باغ است

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۴۷﴾

پس کدامیک از نعمتهای پروردگارتان را منکرید

ذَوَاتَا أَفْنَانٍ ﴿۴۸﴾

که دارای شاخسارانند

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۴۹﴾

فِیهِمَا عَیْنَانِ تَجْرِیَانِ ﴿۵۰﴾

در آن دو [باغ] دو چشمه روان است

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۵۱﴾

فِیهِمَا مِنْ کُلِّ فَاکِهَهٍ زَوْجَانِ ﴿۵۲﴾

در آن دو [باغ] از هر میوه‏ ای دو گونه است

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۵۳﴾

مُتَّکِئِینَ عَلَی فُرُشٍ بَطَائِنُهَا مِنْ إِسْتَبْرَقٍ وَجَنَی الْجَنَّتَیْنِ دَانٍ ﴿۵۴﴾

بر بسترهایی که آستر آنها از ابریشم درشت‏بافت است تکیه آنند و چیدن میوه [از] آن دو باغ [به آسانی] در دسترس است

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۵۵﴾

فِیهِنَّ قَاصِرَاتُ الطَّرْفِ لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ ﴿۵۶﴾

در آن [باغها دلبرانی] فروهشته‏ نگاهند که دست هیچ انس و جنی پیش از ایشان به آنها نرسیده است

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۵۷﴾

کَأَنَّهُنَّ الْیَاقُوتُ وَالْمَرْجَانُ ﴿۵۸﴾

گویی که آنها یاقوت و مرجانند

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۵۹﴾

هَلْ جَزَاءُ الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ ﴿۶۰﴾

مگر پاداش احسان جز احسان است

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۶۱﴾

وَمِنْ دُونِهِمَا جَنَّتَانِ ﴿۶۲﴾

و غیر از آن دو [باغ] دو باغ [دیگر نیز] هست

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۶۳﴾

مُدْهَامَّتَانِ ﴿۶۴﴾

که از [شدت] سبزی سیه‏ گون می ‏نماید

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۶۵﴾

فِیهِمَا عَیْنَانِ نَضَّاخَتَانِ ﴿۶۶﴾

در آن دو [باغ] دو چشمه همواره جوشان است

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۶۷﴾

فِیهِمَا فَاکِهَهٌ وَنَخْلٌ وَرُمَّانٌ ﴿۶۸﴾

در آن دو میوه و خرما و انار است

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۶۹﴾

فِیهِنَّ خَیْرَاتٌ حِسَانٌ ﴿۷۰﴾

در آنجا [زنانی] نکوخوی و نکو رویند

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۷۱﴾

حُورٌ مَقْصُورَاتٌ فِی الْخِیَامِ ﴿۷۲﴾

حورانی پرده‏ نشین در [دل] خیمه ‏ها

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۷۳﴾

لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَلَا جَانٌّ ﴿۷۴﴾

دست هیچ انس و جنی پیش از ایشان به آنها نرسیده است

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۷۵﴾

مُتَّکِئِینَ عَلَی رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَعَبْقَرِیٍّ حِسَانٍ ﴿۷۶﴾

بر بالش سبز و فرش نیکو تکیه زده‏ اند

فَبِأَیِّ آلَاءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ ﴿۷۷﴾

تَبَارَکَ اسْمُ رَبِّکَ ذِی الْجَلَالِ وَالْإِکْرَامِ ﴿۷۸﴾

خجسته باد نام پروردگار شکوهمند و بزرگوارت

سوره الرحمن و فضیلت خواندن آن

بدون شک یکی از سوره هایی که خواندن آن فضیلت بسیاری دارد سوره مبارکه الرحمن است. سوره ای که به آن عروس قرآن نیز می گویند. پنجاه و پنجمین سوره قرآن که 78 آیه دارد به دلیل برجستگی های متمایزکننده ای که دارد به عروس قرآن معروف شده است.

زیبایی مفاهیم این سوره مبارکه به حدی است که پیامبر اکرم (ص) در این باره فرموده اند: پیامبر اسلام(ص) فرمودند:که هر چیزی در جهان خلقت عروسی دارد و عروس قرآن سوره «الرحمن» است. پیامبر اکرم همچنین فرموده اند هر کس این سوره را بنویسد و به خود همراه داشته باشد خداوند هر کار سختی را برای او آسان می کند.

در کتاب مجمع البیان جلد9،صفحه 195 حدیثی از امام صادق درباره سوره الرحمن آمده است. ایشان فرموده اند: هر گاه کسی سوره «الرحمن» را قرائت کند خداوند فرشته ای را مأمور می کند که او را حفظ نماید.

آن طور که در منحج الصادقین آمده است نقل است روزی صحابه پیغمبر عظیم الشان اسلام در کنار یکدیگر جمع شده بودند. آنها گفتند کیست از ما که جرأت کند و قرآن را بر آنها بلند بخواند ـ عبدالله بن مسعود اعلام آمادگی نمود و نزد مقام ابراهیم ایستاد و سوره «الرحمن» را بلند خواند که کفار قریش ناراحت شدند و آزار دادند.

طبق سنت بسیاری از ما مسلمانان پس از درگذشت عزیزانمان سوره الرحمن را تلاوت می کنیم. اگر چه خواندن این سوره برای اموات سفارش شده اما نباید فراموش کنیم مفهوم و عمق آنچه در این سوره آمده بیش از همه متوجه بازماندگان است.

حجت‌الاسلام علی بَزمی، کارشناس قرآنی در این باره اظهار کرده این سوره حالتی پرسشی دارد که خدا نعمت‌هایی که به انسان عطا فرموده را یک یک نام می‌برد مثلا می‌فرماید به انسان قدرت بیان داده است و انسان نیست بوده و این خدا بود که بشر را خلق کرد و می‌پرسد پس چرا نعمت‌ها و خدا را انکار می‌کنید؟ ما بندگان گویا انکار می‌کنیم و نمی‌بینیم در آن‌واحد دارای چند نعمت هستیم، بینایی، تنفس و ... انگار ما این‌ها را نادیده گرفته‌ایم و خدا این نعمت‌ها را برای ما می‌شمارد.

امام صادق علیه السلام نیز فرموده اند:هر کس سوره الرحمن را قرائت کند و همه جا پس از آیه «فبای الاء ربکما تکذبان» بگوید:«لابشیء من الائک رب اکذب» اگر در آن روز یا شب از دنیا برود شهید محسوب می شود.

این مدرس ادبیات تکذیب‌کنندگان را اینطور معرفی کرد: تکذیب‌کنندگان چند گروه‌اند؛ کسانی هستند که خدا را تکذیب می‌کنند و موفقیت‌ها و نعمات را از سوی خدا نمی‌دانند اما گروهی هم هستند که می‌دانند این نعمات از سوی خدا است ولی یقین ندارند و یا اعمال آن‌ها حکایت از تکذیبشان دارد، اینطور که به دستورات خدا عمل نمی‌کنند، خداوند حکیم از ما کار خارج از توان ما نخواسته است، انسان در روز ۲۴ ساعت زمان دارد که طی ۲۰ دقیق از آن می‌تواند نمازها واجبش را بخواند یا در یک سال ۳۶۵ روز می‌خورد و می‌آشامد، اگر انسان از این یک سال، ۳۰ روز کمتر بخورد اتفاقی نمی‌افتد..

از حضرت زهرا سلام الله علیها نیز روایت شده قرائت کننده سوره الرحمن در ملکوت آسمان ها و زمین ها ساکن در بهشت فردوس خوانده می شود.