بازار لوازم خانگی این روزها به جای افزایش رسمی قیمت ها، گرفتار گرانفروشی بسیاری از کسبه هاست.
چند ماهی می شود که با شیوع ویروس کرونا شاهد افزایش قیمت بسیاری از محصولات و کالاها هستیم، از طلا گرفته تا گوشی تلفن همراه و قطعات خودرو و ... دچار نوسانات قیمتی زیادی شده است که این نابسامانی حال به سراغ بازار لوازم خانگی رفته است.
طبق مشاهدات میدانی لوازم خانگی از اول سال تاکنون دچار نوسانات قیمتی زیادی شده است به حدی که توان خرید برای بسیاری از این کالاها دیگر وجود ندارد و البته این دغدغه بیشتر به سراغ زوجین جوانی رفته است که قرار است یک زندگی را با وسایل نو شروع کنند اما نمی توانند آن را تامین کنند.
کیوان گردان مدیر کل صنایع لوازم خانگی وزارت صمت معتقد است که در کشور ظرفیت تولید ۲۰ میلیون دستگاه را در صنایع لوازم خانگی کوچک و بزرگ داریم اما اکنون جای سوال دارد که اگر این توان وجود دارد چرا پیشرفت ها در این زمینه کم بوده است؟. بسیاری از مسئولان معتقد هستند که لوازم خانگی در داخل کشور تولید می شود اما این تولید چرا همراه با گران شدن ارز پیش می رود؟
به گفته کارشناسان صنعتی، افزایش تولید در بسیاری از اقلام لوازم خانگی می تواند باعث کاهش قیمت ها شود اما هنوز تا رسیدن به ظرفیت مطلوب، راه زیادی باقی مانده است. در کشور ظرفیت سازی برای تولید لوازم خانگی بزرگ انجام شده است و تولید کنندگان گفته اند که این برنامه را به صورت جدی دنبال می‌کنند اما این ظرفیت سازی نیاز به حمایت زیادی دارد.
بر اساس آمارهای منتشر شده، در سال گذشته ۹ میلیون دستگاه لوازم خانگی تولید شده که نسبت به سال ۹۷ ، ۱۰ درصد رشد را نشان می دهد. بدین معنا که در حوزه لوازم خانگی رشد ۱۰ درصدی را شاهد هستیم، اما موضوعی که وجود دارد افزایش قیمت در خصوص کالاهای قاچاق هم وجود دارد.
برابری عرضه و تقاضا عاملی در کاهش قیمت لوازم خانگی
هاشمی دبیر کل انجمن لوازم خانگی ایران در گفت و گو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: در خصوص آخرین وضعیت صادراتی محصولات ایران، گفت: از ۱۰ سال گذشته تاکنون در صنعت لوازم خانگی در سال توان صادراتی حدود ۲۶۰ میلیون دلار را داریم که ۶۵ درصد محصولات به کشورهای عراق عراق و افغانستان و مابقی به شمال آفریقا، الجزایر، اتحادیه اروپا و ... صادر شده است.
دبیر کل انجمن لوازم خانگی ایران با تاکید بر اینکه در کشورمان تصمیم گیری‌ها ثبات لازم سیستماتیک را ندارد، بیان کرد: صادرات لوازم خانگی حلقه نهایی زنجیره تامین مواد اولیه و فروش است. عدم ثبات در تصمیم گیری هاست که باعث بروز مشکلاتی برای تولید کنندگان می‌شود.
او ادامه داد: تصور کنید هم اکنون در حوزه تولید و صادرات مس، فولاد، مواد پتروشیمی و ... تصمیماتی گرفته می‌شود، اما به یکباره دچار تحریم می‌شویم که همین تحریم مشکلاتی را ایجاد می‌کند یا تصور کنید به چین محصولاتی را صادر می‌کنیم که چین به دلیل توسعه کشورش جلوی واردات را می‌گیرد.
هاشمی در خصوص راهکارها برای کاهش قیمت لوازم خانگی، گفت: در صنعت لوازم خانگی مانند بسیاری از صنایع از جمله خودروسازی و ... برای کاهش قیمت‌ها نیاز به برابری عرضه و تقاضاست چرا که هم چیز بستگی به آن‌ها دارد. اگر عرضه داشته باشیم تقاضا را پاسخ می‌دهد.
دبیر کل انجمن لوازم خانگی ایران بیان کرد: باید عرضه کافی، استمرار تامین و عرضه داشته باشد تا بازار احساس امنیت و آرامش کند. در حال حاضر در کشور شاهد این هستیم که پول ملی ۱۵ درصد رو به کاهش است و با توجه به این کاهش باید به قیمت گذاری توجه کرد. تامین مواد اولیه و اجزا و قطعات الزامات تولید است. باید شرایطی را محیا کنیم که تولید کننده بتواند تولید را افزایش دهد.
هاشمی با تاکید بر اینکه زمانی که مواد اولیه در کشور وجود نداشته باشد در نتیجه شاهد افزایش قیمت‌ها خواهیم بود گفت: فرآیندها باید شفاف شود تا تولیدکننده بتواند با اطمینان روند تولید را ادامه دهد. متاسفانه مقداری در این فرآیند سکته داریم و نرخ‌ها در حال تغییر است و قیمت‌ها حال تصمیم گیری نیست.
گران شدن مواد اولیه عامل افزایش قیمت لوازم خانگی
حسن حسنی سفیدآبی فراهانی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی فلزی (آشپزخانه) در گفتگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی گروه باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص افزایش قیمت لوازم خانگی فلزی، گفت: از آنجایی که مواد اولیه در داخل افزایش قیمت داشته است، شاهد گران شدن لوازم خانگی فلزی در بازار هستیم.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی فلزی با بیان اینکه دولت نقش مهمی در تعیین قیمت مواد اولیه دارد، بیان کرد: بسیاری از مواد اولیه که در داخل کشور موجود است گران شده است به طور مثال قیمت ورق آهن، مس و ... که در داخل تولید می‌شود را دولت تعیین می‌کند. ورق برنج در سال گذشته ۸۵ هزار تومان بود، اما امسال به ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.
این مقام مسئول در خصوص میزان واردات لوازم خانگی فلزی، تشریح کرد: خوشبختانه واردات لوازم خانگی در کشور به صفر رسیده است و قاچاق به دلیل شیوع ویروس کرونا زمین گیر شده است. اگر در تامین مواد اولیه به مشکل بر نخوریم، در حال حاضر بهترین فرصت برای تولیدکنندگان داخلی است تا بتوانند خود را در این صنف تقویت کنند.
حسنی سفیدآبی فراهانی ادامه داد: متاسفانه مواد اولیه به سختی تهیه می‌شوند و زمانی هم که تهیه می‌شوند، گران هستند که همین موضوع به یک معضل بزرگ برای تولیدکنندگان کشور تبدیل شده است.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی فلزی در خصوص صادرات لوازم خانگی، بیان کرد: بیشترین صادرات لوازم خانگی از جمله بند رخت، میز اتو و ... به کشور عراق است که ارزآوری خوبی هم برای کشور داشته است.
او در خصوص ساخت لوازم خانگی در کشور، گفت: به همت تولید کنندگان توانسته‌ایم چرخ گوشت، پلوپز، چایی ساز، همزن، جاروبرقی و بسیاری از لوازم دیگر آشپزخانه را در داخل کشور تولید کنیم که دیگر احتیاجی به واردات این مواد نیست و چه بسا واردات به این صنف لطمه وارد خواهد کرد.
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی فلزی در پایان تشریح کرد: تمام اجناسی که در داخل کشور تولید می‌شوند با کیفیت و به روز هستند و این موضوع جزو افتخارات کشور به شمار می‌رود، تا به حال رشد بسیار خوبی در تولید محصولات ایرانی داشته‌ایم.
افزایش ۳۰ تا ۳۵ درصدی قیمت لوازم خانگی
همچنین در ادامه منایی معاون سازمان حمایت از مصرف کننده با اشاره به اینکه بعضی شرکت‌ها بعد از عید بدون هماهنگی با سازمان حمایت افزایش قیمت داشتند گفت: ما با ۲۰ الی ۲۵ درصد واحدها به صورت مستمر در ارتباط بودیم به طوری که تا شب عید هماهنگی کامل در ارتباط با بحث افزایش قیمت‌ها داشتیم.
او افزود: بعد از عید در اوایل اردیبهشت ماه ۸ تا ۹ واحد تولیدی که سهم موثری در بازار داشتند بدون هماهنگی اقدام به افزایش قیمت کردند، در حالی که ما مخالفت خودمان را اعلام کرده بودیم.
او با اشاره به اینکه افزایش ۳۰ تا ۳۵ درصدی قیمت را شاهد هستیم گفت: واردات لوازم خانگی از خرداد سال ۹۷ ممنوع شد. در اواخر سال ۹۸ فضاکاملاً رقابتی بود. ممنوعیت واردات در جهت تامین نیاز داخل اقلام پرمصرف است، به طوری که میزان وابستگی به واردات بین ۲۰ تا ۸۰ درصد در برخی از کالاها گزارش شده است.
معاون سازمان حمایت از مصرف کننده با اشاره به اینکه از ابتدای سال طی مکاتبات و گزارشات مستمر به دبیرخانه ستاد تنظیم بازار اعلام شد که در پنج گروه از کالاها شاهد تغییرات قیمت هستیم گفت: ما طبق وظایف سازمانی نمی‌توانیم اقدام سلیقه‌ای داشته باشیم لذا ناچاریم رفتار نظارتی و قیمت‌گذاری خودمان را داشته باشیم.
منایی با اشاره به اینکه واحدهای تولیدی و واحدهای صنفی در توزیع و عرضه به موقع کالا کوتاهی کردند، افزود: متاسفانه این موضوع سبب شد تا بازار دچار عطش شود.
با توجه به اینکه بررسی پرونده‌های مربوط به تخلف گرانفروشی در بازار برعهده سازمان‌های مختلف است، در زمان وقوع این تخلف، سازمان‌ها برای رسیدگی به دغدغه مردمی مسائل را بین یکدیگر پاس کاری و از زیر بار مسئولیت شانه خالی می‌کنند. حال باید دید که قبل از ظهور سلطان لوازم خانگی در بازار مسئولان امر برای جلوگیری از عرضه لوازم خانگی با قیمت‌های جعلی در بازار چه اقدامی خواهند کرد و سرانجام کدام مسئول و سازمان وظیفه رسیدگی به این موضوع را بر عهده خواهد گرفت.
