سلام نو – سرویس اقتصادی: بلک فرایدی یا همان جمعه سیاه معروف در واقع آخرین جمعه ماه نوامبر است که در این روز مردم سراسر جهان برای کریسمس به خریدهایی با تخفیف فوق العاده بالا می پردازند. اگر چه کریسمس در کشور ما آنچنان گرامی داشته نمی شود اما چند سالی است جمعه سیاه در کشور ما هم مد شده است.
به گزارش سلام نو، ریشه این سنت به ایالات متحده آمریکا می گردد. بلک فرایدی از آمریکا شروع و به کشورهای دیگر نظیر بریتانیا، روسیه، کانادا و فرانسه و از آنجا به دیگر کشورهای جهان راه یافته است. این رسم فارغ از همه حواشی پیرامونش سود خوبی نصیب صاحبان کسب و کارهای گوناگون کرده است. با توجه به رقابت سنگینی که در نزدیکی بلک فرایدی بین فروشندگان رخ می دهد شاهد این هستیم که این حراجی ها تنها به یک روز جمعه محدود نمی شود و گاهی تا دو هفته فروشندگان با تخفیف های شگفت آور تلاش می کنند تا مشتریان بیشتری را دور خود جمع کنند.
در روز معروف به جمعه سیاه بسیاری از افراد از ساعات اولیه صبح منتظر در جلوی فروشگاهها میمانند تا به محض باز شدن درب فروشگاه فرصت این را داشته باشند که کالاهای تخفیف خورده را زودتر از مشتریان دیگر خریداری کنند. این سنت جالب همیشه این قدر جذاب به نظر نمی رسد چرا که ازدحام برای خرید ارزان تر کالاها بعضا منجر به مشاجراتی شده که هزینه های جبران ناپذیری را وارد کرده است.
شاید در نگاه اول عجیب باشد اما درگیری ها بر سر جمعه سیاه هر سال چندین کشته می دهد. . به طور مثال در سال 2010 در فروشگاه وال مارت به دلیل درگیری بین خریداران 10 کشته و 111 مصدوم بر جای ماند و در سال 2008 نیز یکی از نگهبانان این فروشگاه با وجود قد 195 سانت و وزن 122 کیلوگرم به دلیل ازدحام جمعیت در زیر پای مردم به علت خفگی فوت کرد.
در حال حاضر البته شاهد فراگیری گسترده سایت های خرید و فروش اینترنتی هستیم. رشد روزافزون فروشگاه های مجازی و افزایش علاقه مردم به آن باعث شده تا خساراتی که به خاطر درگیری و زد و خورد مردم اتفاق می افتاد به حداقل برسد. سایت های خرید و فروش اینترنتی در این روز بیشترین استفاده را می کنند به طور مثال سایت آمازون، به عنوان بزرگترین و معتبرترین فروشگاه اینترنتی با تنوع بیش از ۵۰۰ میلیون نوع محصول و تخفیف هایی شگفت انگیز تا 95 درصد قیمت محصول دارای بالاترین میزان فروش در این روز است.
جمعه سیاه در ایران
در کشور ما هم پدیده بلک فرایدی رونق خاصی گرفته است. با این وجود تفاوت سایت های خرید و فروش اینترنتی ما با دیگران تفاوت محسوسی است. سایت های ما نه تنوع آمازون را دارند نه تخفیف هایشان آن قدر شگفت انگیز است از آنجایی هم که مخاطبان کمی بیشتر از روزهای دیگر به این سایت ها مراجعه می کنند معمولا مشکل سرور و ناتوانی در تحمل این حجم مشتری این سایت ها را از دسترس خارج می کند. اگرچه در این بین تخفیف های خوبی هم به چشم می خورد اما بسیاری از مشتریان معتقد هستند جمعه سیاه فقط فرصت را فراهم می کند تا بسیاری از فروشندگان از اجناس خاک خورده در انبارشان خلاص شوند.
طراحی درگاه های جعلی در روزهای منتهی به بلک فرایدی از شگردهای مهم مجرمان سایبری است. هر سال در روزهای حوالی بلک فرایدی شاهد شکایت کسر قابل توجهی از مردم به خاطر کلاهبرداری هستیم. آن طور که پلیس فتا مطرح کرده هر سال شاهد پیامها و آگهی های خلاف واقع در شبکه های اجتماعی در رابطه با تخفیف های بلک فرایدی هستیم که صرفا با هدف کلاهبرداری از شهروندان منتشر می شود.
شرایط بد اقتصادی کشور باعث شده تا در یکی دو سال اخیر جمعه سیاه دیگر مثل دو سه سال قبلش طرفدار نداشته باشد. اقبال کم مردم به جمعه سیاه امسال در روزهایی که اعتراض مردم به افزایش قیمت بنزین و کوچک شدن سفره شان علنی شده افول جمعه سیاه در ایران را تایید می کند.