موافقان افزایش قیمت و سهمیه بندی بنزین چه می‌گویند؟

سلام نو – سرویس اقتصادی:  سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین هرچند با اعتراض جدی مردم، نمایندگان مجلس و بسیاری از چهره‌های سیاسی و اقتصادی رو به رو شد ولی بدون حامی هم نبود و برخی چهره‌های سیاسی-اقتصادی نیز با وجود تمام نقدها از این تصمیم حمایت کردند.

نکته جالب توجه این است که طیف حامیان این طرح از سعید لیلاز، عضو شورای مرکزی کارگزاران تا احمد توکلی، چهره ارشد اصولگرا را شامل می‌شود که این نشان از اهمیت مسئله دارد.

عموم موافقین طرح افزایش قیمت بنزین نیز به این اشاره دارند که طرح مطرح شده اشکلات مهمی دارد که در صورت عدم توجه به آن می‌تواند مشکلاتی اساسی در پی داشته باشد.

سعید لیلاز، اقتصاددان شناخته شده از جمله چهره‌هایی است که از شیوه توزیع و مصرف سوخت انتقاد می‌کند. او با تاکید بر اینکه به خاطر سیاست‌های اشتباه قیمت سوخت، نهایت بی‌عدالتی در همین توزیع قیمت سوخت رخ داده می‌گوید: در حالی که جمعیت تهران ۱۰ درصد کل جمعیت کشور است، مصرف بنزین تهران بیش از یک‌سوم مصرف کل ایران است و این معنایی ندارد جز این که تهرانی‌ها به طور متوسط ۳ برابر ایرانی‌ها مصرف بنزین دارند.

این اقتصاددان شناخته شده معتقد است که آزادسازی قیمت سوخت و پرداخت کمک معیشتی عین عدالت است و باعث کاهش شکاف طبقاتی می‌شود. او با انتقاد از شیوه پیشین توزیع سوخت می‌گوید: ارائه سوخت یارانه‌ای یعنی ‌سرطان، ترافیک و آلودگی را بین مردم به صورت مساوی تقسیم ‌کنیم.

او معتقد است اعتراض مردم هم به افزایش قیمت سوخت نیست، به ناکارآمدی و دعواهای سیاسی است و نباید نگران اعتراضات بود و چنین اتفاقی در فرانسه هم افتاده است.

لیلاز از جمله اقتصاددان‌هایی است که نسبت به کندی دولت در تصمیمات مهم اقتصادی و سیاسی نقد داشته و به آینده این تصمیمات مهم خوشبین است. او در همین گفت‌وگو هم تاکید کرده که این تصمیم دولت باید 20 ماه پیش اعماد می‌‎شد و حالا هم تصمیم درستی است که دولت و مردم نتایج آن را می‌بینند.

احمد توکلی، نماینده پیشین مجلس و از چهره‌های اقتصادی شناخته شده اصولگرایان نیز از جمله کسانی است که با وجود نقد به زمان و جزئیات تصمیم دولت از آزاد سازی قیمت بنزین حمایت می‌کند. او که خود روزگاری از طراحان و حامیان تثبیت قیمت‌ها در مجلس هفتم در برابر دولت سید محمد خاتمی بود می‌گوید: دولت به غلط کارت سوخت را حذف کرد و بیش از 3 میلیارد دلار ضرر به کشور زد، حالا که دارد اشتباه خود را اصلاح  می کند نباید هلش داد تا زمین بخورد بلکه باید دستش را گرفت تا بهتر راه برود.

این نماینده پیشین مجلس می‌گوید هرچند معتقد است بی موقع اجراکردن طرح سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین به حد کافی مردم را عصبی کرده است، حالا عده ای اگر بخواهند از این آب گل آلود ماهی بگیرند مطمئن باشند این ماهی بر آنها حرام خواهد شد چون آنها در این وضعیت نه تنها مرهمی بر زخم مردم نمی گذارند بلکه سعی می کنند نمک به زخم مردم بپاشند. اگر کسی با نیت سوءاستفاده انتخاباتی اظهارنظر یا کاری کند، نباید او را تحویل گرفت.

توکلی از جمله اقتصاددانانی است که در تمام این سال‌های نظرات خاص خود را داشته است، نظراتی که باعث شد تا از دولت موسوی کناره بگیرد، با دولت خاتمی به مشکل بخورد و با دولت احمدی‌نژاد و روحانی هم کنار نیاید.

یحیی آل اسحاق که سابقه وزارت بازرگانی را نیز در کارنامه خود دارد معتقد است تزریق پول به خودی خود مشکلی را از قشر کم درآمد حل نمی‌کند و می‌گوید: وقتی اطراف کشور ما وضعیت باروتی است، دقت ویژه ای را می طلبد که طوری مدیریت کنند تا سوءاستفاده ای از این قضیه پیش نیاید. اگر به طرح حمایتی جامع نگاه نشود خطرات زیادی در پی دارد. باید شکل کار طوری باشد که همه را سامان دهند و ریسک آسیب ها به حداقل ممکن برسد.

محمدرضا باهنر، چهره ارشد اصولگرا و نماینده سابق مجلس نیز در کنفراس خبری خود در خبر آنلاین با اشاره به ماجرا گران شدن بنزین گفت: متاسفانه برخی بنگاه های تولیدی و خانوارها به این قیمت بنزین اعتیاد پیدا کردند و نمی شود این اعتیاد را یک شبه بهم ریخت. می شود در یک جدول ۶ ماهه سهم را پایین آورد ولی روشن است که بهرحال این کار باید انجام می شد. خصوصا که نزدیک ۱۰ تا ۲۰ میلیون قاچاق بنزین روزانه صورت می گیرد.

او از مخفی بودن این تصمیم حمایت می‌کند اما تاکید می‌کند که حالا پس از نمایان شد آن نمایندگان باید به تصحیح آن بپردازند و کمک کنند تا ایرادهای طرح هر لحظه کم‌تر از قبل شود.

مرتضی عزتی اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران نیز از جمله کسانی است که از تصمیم دولت حمایت می‌کند و معقتد است باید برای مدیریت ماجرا درآمدهای حاصل از افزایش قیمت بنزین را به حوزه ایجاد شغل برد.

سوال مهم این‌جا است که آن گونه که دولت انتظار دارد امکان کنترل طبعات این افزایش قیمت وجود دارد و با اجرای موفق این طرح گام‌های بعدی آن نیز برداشته خواهد شد یا در نهایت باز هم این طرح در این جا یا گام‌های بعدی متوقف خواهد شد؟

اجرای درست افزایش قیمت بنزین و جلب رضایت مردم می‌تواند زمینه حذف دیگر یارانه‌های بخش انرژی را نیز مهیا کند و دست آوردی مهم از دولت روحانی را بر جای بگذارد، همانطور که اجرای اشتباه آن می‌تواند گام‌های آینده را با تاخیر و مشکلاتی جدی مواجه کند.

حالا باید صبر کرد و دید اولین گام از جراحی پردرد اقتصاد ایران چگونه پیش می‌رود. آیا دولت گوش به منتقدان دلسوز و اهل فن می‌سپارد و با اصلاح اشتباهات، روندهای موجود را بهبود می‌بخشد یا این جراحی را با حداکثر درد و نارضایتی در پیش می‌گیرد.