حذف بودجه نفت از حقوق‌ها؛ توفیق اجباری

سلام نو – سرویس اقتصادی: در شرایطی که بارها و بارها لزوم دوری از اقتصاد نفتی به انحای مختلف از تریبون های مختلف مطرح شده نفت بالاخره از هزینه‌های جاری حذف شده است. هر چند این حذف نه به خاطر پربار کردن اقتصاد کشور بلکه از سر اجبار به خاطر کاهش درآمدهای نفتی بود.

به گزارش سلام نو، حذف تدریجی درآمد نفت برای تامین هزینه‌های جاری و پرداخت حقوق و دستمزد تکلیفی بود که بر دوش دولت ها بوده بوده است. نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه اخیرا مدعی شده بود بودجه جاری برای سال آینده بدون وابستگی به منابع نفتی پی ریزی خواهد شد. این ادعا در حالی صورت گرفته که در این زمینه کاهش قابل توجه مصرف منابع نفتی در بودجه 98 صورت گرفت.

بر اساس قانون برنامه پنجم توسعه دولت‌ها مکلف بوده اند اندک اندک سهم درآمدهای نفتی برای پرداخت هزینه‌های جاری که بالغ بر ۸۰ درصد آن را حقوق و دستمزد تشکیل می‌دهد، کاهش دهند. قرار بود از این منابه در بحث های عمرانی و زیرساختی بیشتر استفاده شود.

منطقی ترین راه برای تامین منابع هزینه‌های جاری باید از محل درآمدها باشد. درآمدهایی که البته تقریبا همه دولت ها آن طور که باید وشاید نتوانسته اند از آن استفاده کنند. در این بین بدون شک گردشگری و مالیات مهم ترین منابع درآمدی کشور می توانند باشند. هرچند هردوی اینها نیازمند مدیریتی همه جانبه برای به سامان کردن وضعیت فشل فعلی آنها است.

سال گذشته میزان فروش روزانه نفت از مولفه های تعیین کننده برای تعیین بودجه سالانه بود. با این وجود تحولات پیش آمده در بازار جهانی نفت خیلی از معادلات را عوض کرد. با این همه از برآیند اتفاقاتی که از ابتدای سال جاری در بازار نفت افتاده و با توجه به تحریم های ایالات متحده آمریکا به نظر می رسد همگی متفق القول بر این گزاره که چاره ای جز دوری از اقتصاد نفتی نیست تاکید دارند. تاکیدی که برای بسیاری از سر اجبار است.

اگرچه حذف نفت از از هزینه‌های جاری به صورت ناخواسته اتفاق افتاده اما به هر حال خروج نفت از بودجه جاری، اتفاق مثبتی برای بودجه سالانه دولت به شمار می‌رود. این کار را می توان به نوعی حرکت به سمت تعدیل تراز عملیاتی بودجه دانست. ولی نباید یادمان برود این کار نه به خاطر هوشمندی دولت بلکه به خاطر کاهش درآمدهای نفتی ما و نبودن راهکاری جز این بوده است.

شرایط اقتصادی سخت کشور و همچنین تحریم های ناعادلانه کشور را درگیر چنان بحران هایی کرده که همین امر راهکارهای برون رفت از این وضعیت را کمی پیچیده کرده است. در سال جاری تاکنون با اضطرارهای متعددی رو به رو شده ایم و به نظر می رسد در شش ماهه دوم سال هم باید همچنان منتظر چنین شرایطی باشیم. . در این بین با توجه شدن به محدود شدن برخی منابع کاهش بودجه برخی نهادها امری اجتناب ناپذیر است.

باید محدود بودن منابع را درک کنیم. باید بپذیریم چاره دیگری جز این نیست. احتمالا در شعارهای انتخاباتی مجلس 98 مطابق هر انتخابات تکاپوی نمایندگان و شعار درباره گرفتن سهم بیشتر برای حوزه انتخابیه آنها بیشتر شنیده شود. این رفتارهای پوپولیستی که معمولا هم در کشور ما به کار آمده می تواند پیکره اقتصاد کشور را نحیف تر کند.

باید منتظر ماند و دید وعده اصلاح ساختاری که دولت بارها بر آن تاکید کرده و رهبری انقلاب هم مستقیما دستگاه ها را به اجرای هر چه بهتر آن موظف کرده به کجا خواهد رسید. واقعیت این است که امروز اگر شاهد اصلاح ساختاری در بودجه کشور باشیم در نحوه اداره امور کشور هم با تحولات عظیمی رو به رو خواهیم بود. در صورتی که اصلاح ساختاری بودجه در مسیر صحیحی اجرایی شود می توان بسیاری از مشکلات موجود را حل کرد.