"مبارزه با فساد" الگویی برای انجام اصلاحات اقتصادی است که دستگاه قضایی جدید هم این روزها آن را سرلوحه اقدامات خود قرار داده است با این حال یک اقتصاددان معتقد است که برخورد با علت‌ها و ریشه‌های بروز فساد بسیار مهمتر از برخورد با اشخاصی است که معلول ساختارهای فسادخیز به حساب می آیند.
به گزارش سلام نو، در روزهای اخیر اخبار جالب توجهی از بازداشت برخی از مسئولان و مدیران اقتصادی و حتی شهری به گوش رسید که شاید برای اغلب کسانی که این اخبار را می‌شنیدند جذاب و چه بسا مسرت‌بخش بود.
هرچند این‌گونه اقدامات و برخوردهایی که با نام مبارزه با فساد انجام می شوند در جای خود لازم و چه بسا قابل ستایش هستند اما واقعیت این است که مبارزه با فساد ابعادی گسترده‌تر از برخورد با اشخاص خاطی دارد.
"مبارزه با فساد" در میان مهمترین توصیه‌های بانک جهانی
در این باره وحید شقاقی شهری –عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی تهران- در گفتگو با ایسنا با بیان اینکه مبارزه با فساد در ادبیات بین‌المللی موضوع پیچیده و بسیار با اهمیتی است گفت: مبارزه با فساد به اندازه‌ای مهم است که بانک جهانی در شعارها و راهبردهای خود به کشورها برای رسیدن به رشد پایدار اقتصادی بر شاخص مبارزه با فساد در کنار حکمرانی خوب و فقرزدایی تاکید می‌کند.
این اقتصاددان با بیان اینکه ریشه‌کن کردن فساد نیازمند تخصص و سواد اقتصادی هم هست ادامه داد: تا زمانی که ساختار و دلایل بروز فساد از بین نرود افراد دیگری هستند که امکان آلوده شدنشان وجود دارد؛ بنابراین این تصور که فقط با برخورد با اشخاص بتوان مساله فساد را حل کرد اشتباه است.
نظام‌های چندنرخی، بستری برای فساد
شقاقی با بیان اینکه در سایر کشورها هم تلاش می‌شود علت و ریشه‌های فساد از بین برود، به برخی از عوامل بروز فساد هم اشاره کرد و گفت: نظام‌های اقتصادی چند نرخی یکی از اصلی ترین عوامل بروز فساد در اقتصاد هستند. زمانی که نظام‌های چند نرخی یا چند قیمتی ایجاد شوند محلی جذاب برای سواستفاده خواهند بود. برای مثال سال گذشته در حوزه ارز یک نظام چند نرخی ارز شکل گرفت و مشاهده کردیم که چه فساد و پرونده‌های هولناکی در آن ناحیه شکل گرفت و حالا سوال این است که با چند پرونده از هزاران پرونده آنها می‌توان مبارزه کرد؟
او همچنین به اختلاف قیمتی بنزین و بروز قاچاق نیز به عنوان یکی دیگر از نمونه‌های بروز فساد اشاره کرد و ادامه داد: در برخی از گلوگاه‌های فساد همچون گمرک، مالیات و صدور مجوزهای ارزشمند نیز باید تدابیری اندیشیده شود تا دولت الکترونیک گسترش پیدا کند و از این طریق ارتباط حضوری افراد حذف و سیستم جایگزین آن شود.
از مراکز تصمیم‌گیری تمرکززدایی شود
این استاد دانشگاه تمرکززدایی از مراکز تصمیم‌گیری را یکی دیگر از مهمترین اقدامات برای از بین بردن عوامل فساد ارزیابی کرد و گفت: بهتر است به جای اینکه یک فرد در مرکز تصمیم‌گیری های اصلی حضور داشته باشد، چند نفر یا یک گروه مسئول تصمیم‌گیری‌ها در حوزه‌های اقتصادی باشند.
شقاقی شهری همچنین نظارت‌های رسانه‌ای و مردمی را از دیگر راهکارهای مبارزه ریشه‌ای با فقر برشمرد و گفت که در بحث مبارزه با فساد مبارزه با معلول‌ها حتی می‌تواند زیان‌آور هم باشد، چراکه ممکن است ادراک مردم را از پدیده فساد مخدوش کند.
بازداشت مدیرعامل خودروسازی ایران‌خودرو، رئیس سازمان خصوصی‌سازی، شهردار و برخی از اعضای شورای شهر خرم‌آباد از مهمترین اخباری است که در روزهای گذشته افکار عمومی را تحت تاثیر قرار داده است./ایسنا
