پژوهشکده تعلیم و تربیت بیشتر به مسائل راهبردی در حوزه تعلیم و تربیت می‌پردازد و دارای 3 گروه شامل گروه پژوهشی اقتصاد و نیروی انسانی، گروه پژوهشی تعلیم و تربیت اسلامی و گروه پژوهشی سلامت و تربیت بدنی است.
پژوهشکده خانواده و مدرسه بیشتر به بحث‌های کاربردی و کاربستی در حوزه مدرسه و خانواده می‌پردازد و دارای 3 گروه شامل گروه پژوهشی راهنمایی و مشاوره خانواده، گروه پژوهشی آموزش خانواده و جامعه‌شناسی و گروه پژوهشی مشارکت‌ها و ارتباطات است.
پژوهشکده برنامه‌ریزی درسی و نوآوری‌های آموزشی به تولید دانش در حوزه برنامه‌ریزی درسی و نوآوری‌های آموزشی با تأکید بر تحقیقات علمی مبتنی بر مبانی اسلامی و فرهنگ ملی و ارتقای کیفی برنامه‌های درسی دوره‌های مختلف تحصیلی می‌پردازد؛ این پژوهشکده دارای گروه پژوهشی فنی‌وحرفه‌ای، گروه پژوهشی علوم پایه، گروه پژوهشی علوم انسانی و گروه پژوهشی مبانی برنامه‌ریزی درسی است.
پژوهشکده کودکان استثنایی به انجام پژوهش‌های مرتبط با آموزش و پرورش و توانبخشی گروههای مختلف کودکان با نیازهای ویژه و نیز تأمین منابع مورد نیاز برای آموزش کارشناسان معلمان و والدین می‌پردازد؛ این پژوهشکده دارای گروه پژوهشی معلولیت‌های حسی - حرکتی، گروه پژوهشی کم توان ذهنی و چند معلولیتی و گروه پژوهشی اختلالات رفتاری و مشکلات یادگیری است.
مرکز پژوهشی آموزش و پرورش روستایی، عشایری و چند زبانه (تبریز) به پژوهش‌های علمی-کاربردی در زمینه مسائل و مشکلات مبتلا به آموزش و پرورش به خصوص در مناطق دوزبانه، روستایی، عشایری و مرزی می‌پردازد.
همچنین پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش از دیرباز دارای مرکز ملی مطالعات بین‌المللی تیمز و پرلز است که عهده‌دار طراحی و اجرای مطالعات بین‌المللی در حوزه سواد خواندن، ریاضی و علوم بوده است که نتیجه آنها منتشر شده است که ما تاکنون در 6 دوره مطالعات تیمز و 5 دوره مطالعات پرلز شرکت کردیم و نتایج آن موجود است؛ به هرحال این نتایج هم منشأ دیدگاه‌ها و مذاکرات در حوزه تعلیم و تربیت بوده است.
در کنار این فعالیت‌ها، پژوهشگاه چون به عنوان بازوی پژوهشی آموزش و پرورش عملا نقش دبیرخانه‌ای شورای تحقیقات آموزش و پرورش کل کشور را بر عهده داشته است؛ از طرف دیگر این پژوهشگاه فصلنامه‌های علمی ـ پژوهشی دارد؛ 4 فصلنامه دارد که فصلنامه تعلیم و تربیت قدیمی‌ترین فصلنامه علمی و پژوهشی تعلیم و تربیت است و 100 سال قدمت دارد؛ فصلنامه کودکان استثنایی، فصلنامه خانواده و پژوهش و فصلنامه مسائل کاربردهای تعلیم و تربیت اسلامی است.
علاوه بر این پژوهشگاه دارای برنامه معلم پژوهنده است و در جهت گسترش فرهنگ پژوهش در بین معلمان کار می‌کند؛ به اعتقاد ما مهمترین مجرای تحول در نظام تعلیم و تربیت، استفاده از ظرفیت برنامه معلم پژوهنده است که بتواند اندیشه‌های متعالی حوزه اقدام پژوهشی و حوزه بهبود مستمر عمل تدریس را به فعالیت‌های معلمان در کلاس درس پیوند بزند و با توجه به این برنامه می‌توانیم زمینه های توسعه و تعالی اندیشه‌های مترقی در تعلیم و تربیت را فراهم کنیم.
در حدود 22 سال از عمر این برنامه می‌گذرد و فکر می‌کنم بالغ بر 380 هزار معلم در این برنامه شرکت کردند و توانستند آثار پژوهشی خود را تولید و تدوین کنند و این آثار در واقع برای ارزیابی ارسال کنند.
علاوه بر آن کرسی‌های نظریه‌پردازی در پژوهشگاه فعال است و در کنار آن، کمک های پژوهشگاه به حوزه تصمیم‌گیری در وزارت آموزش و پرورش، حضور پژوهشگاه در کمیسیون‌های مختلف آموزش و پرورش، شورای عالی آموزش و پرورش، شورای عالی انقلاب فرهنگی و مراکز متعددی که پژوهشگاه به عنوان مستشار در خدمت به اهداف تعلیم و تربیت به آن مراکز کمک فکری و دیدگاهی می‌کند.
* رسانه‌ها می‌توانند نقش مهمی را در اشاعه نقش تحقیقات ایفا کنند
پژوهشگاه در حال حاضر چیزی در حدود 45 پست هیأت علمی در اختیار دارد؛ بیش از 22 پست در اختیار همکاران است؛ اغلب همکاران هیأت علمی در مرتبه دانشیاری هستند؛ پتانسیل انسانی بسیار خوبی در پژوهشگاه برای بهره‌مندی از سرمایه انسانی متعالی فراهم است؛ بیش از 20 کارشناس پژوهشی برجسته در پژوهشگاه حضور دارند که اغلب این افراد دارای مدرک تحصیلی دکترا هستند که در سمت‌های کارشناسی پژوهشی و کارشناسی مدیریت پژوهشی اشتغال به کار دارند.
این ظرفیت مهم و گسترده باعث شده است به پژوهشگاه به مرکز تولید، فکر و اندیشه و مرکزی برای ارائه و نظر برای آموزش و پرورش نگاه کنیم و از ظرفیت‌های دوستان استفاده کنیم.
نکته بعدی انتشار نتایج پژوهشی است؛ در حوزه اشاعه بهتر نتایج پژوهشی این جلسه مهم است، یکی از مشکلات این است که نتایج پژوهش‌ها معمولا به خورد سیستم داده نمی‌شود و یا وقتی در اختیار سیستم قرار می‌گیرد، خیلی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد؛ رسانه‌ها می‌توانند نقش مهمی را در اشاعه نقش تحقیقات ایفا کنند؛ اساسا یکی از مدل های معتبر برای اشاعه تحقیقات، همین استفاده از ظرفیت رسانه هاست. تحقیقات نشان می‌دهد که محتوای رسانه ها بیشتر از محتوای گزارش‌های علمی و فنی بر دل مردم می نشیند و از آن در برنامه‌ریزی‌های خود استفاده می‌کنند.
ما در پژوهشگاه 2 یا 3 برنامه جدید را طراحی کردیم؛ یکی بحث نزدیک‌تر شدن مدرسه و طراحی مدلی برای مدرسه به عنوان سازمان پژوهنده است که بتوانیم با مدرسه ارتباط بیشتری برقرار کنیم. رفت وآمد بین پژوهشگران و اهالی مدرسه افزایش پیدا کند و باید متعادل و متعامل باشد تا ما بتوانیم از حاصل این نشست‌ها به تولید گفتمان پژوهشی و فکری در مدارس دست پیدا کنیم.
بحث دیگر که در پژوهشگاه به دنبال آن هستیم طراحی و تولید مراکز رشد فناوری و دانش تربیتی است که بتوانیم دانش علوم تربیتی را در مدارس مناسب‌تر و منطقی‌تر به‌کار بگیریم؛ مراکز رشد در واقع حلقه‌های واسطه نظام کاربست محسوب میشود و می‌توانند در اشاعه علوم تربیتی به ما کنند.
ما باید بتوانیم از ظرفیت‌های سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جهت ارتقای نظام تعلیم و تربیت و اجرای برنامه‌های تحولی استفاده کنیم و یکی زیرنظام های سند تحول، زیرنظام پژوهش و ارزشیابی است که بیش از 18 برنامه به عهده پژوهشگاه است که امیدواریم به ارتقای نظام پژوهشی در تعلیم و تربیت منتج شود.
ما به عنوان پژوهشگاه موظف هستیم که نیازهای پژوهشی سایر نیازهای سند تحول بنیادین را پاسخ دهیم؛ نیاز وزارت آموزش و پرورش به ابزارهای توسعه است که یکس از ابزارها برای توسعه تعلیم و تربیت، پژوهش است اگر واقعا به پژوهش اعتقاد نداشته باشیم عملاً ظرفیت های مدیریت تعلیم و تربیت را از دست بدهیم.
اساساً استقلال پژوهشگاه از حوزه اجرایی و اینکه پژوهشگاه‌ها بتوانند بدون دغدغه اجرایی خاص بتوانند فعالیت کنند، مهم است؛ ظرفیت استقلال پژوهشگاه این امکان را می‌دهد که بتواند با توجه به عینیت و اصل واقعیت به نیازهای پژوهشی پاسخ دهد و در این راستا استقلال مرکز پژوهشی تضمین‌کننده بی طرفی آن در ارائه یافته‌های پژوهشی است.
اگر تجارب کشورهای پیشرفته را بررسی کنیم می‌بینیم در اغلب کشور مراکز پژوهشی قدرتمند و کارآمد وجود دارد. با توجه به بررسی‌ها، استقلال پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش و ارتقای جایگاه در زمره برنامه های وزارت آموزش و پرورش است تا بتوانیم زمینه تحول در برنامه آموزشی را شاهد باشیم. تصور می‌کنم یکی از مهمترین ابعاد اجرای سند تحول، استقلال پژوهشگاه است تا بتواند به ظرفیت‌سازی پژوهشی کمک کند.
خانم دکتر احقر: از اینکه این فرصت در اختیار پژوهشگاه قرار گرفت، تشکر می‌کنم؛ 13 مورد طرح‌ها، کارفرما سازمان پژوهش است. 11 مورد دفتر انجمن‌های خانواده است. 6 مورد طرح‌ها، کارفرما معاونت پرورشی، 10 مورد دفتر سلامت و 4 مورد پژوهشگاه مطالعات، 4 مورد سازمان مدارس غیردولتی و مشارکت‌های مردمی، 2 مورد نهضت سوادآموزی، 2 مورد مربوط به مرکز پرورش استعدادهای درخشان، یک مورد معاونت حقوقی و امور مجلس و یک مورد معاونت پشتیبانی وزارتخانه است.
در رابطه با اشعه یافته‌های پژوهش، از طریق تدوین مقاله و چاپ در مجلات علمی ـ پژوهشی، کنفرانس‌های ملی، تألیف و ترجمه کتاب ها، برگزاری همایش‌های ملی، نشست‌ها، میزگردها، کارگاه‌های آموزشی و کرسی‌های علمی ـ پژوهشی است.
یکی دیگر از وظایف این پژوهشکده ارزیابی کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها، گزارش‌های پژوهشی و پیشنهادهای پژوهشی و اقدام پژوهی متناسب با وظایف پژوهشکده است؛ از دیگر وظایف این پژوهشکده، تدوین گزارش‌های تحلیلی ـ کاربردی مبتنی بر یافته‌های پژوهشی و ارائه به سازمان‌های مربوط است.
تعامل و مشارکت با انجمن‌های علمی، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی دستگاه‌های اجرایی داخلی و خارجی از دیگر وظایف این پژوهشکده است؛ ضمن اینکه حمایت از پایان نامه ارشد و دکتری در دستور کار است.
مدیرعامل خبرگزاری فارس: آماری دارید که چقدر از این پژوهش‌ها کاربردی است؟
احقر: همه پژوهش‌های ما کاربردی است. یکی از پژوهش‌هایی که ما انجام دادیم تناسب درک و دریافت دانش‌آموزان از مفاهیم دشوار کتابهای درسی ریاضی در پایه‌های اول، دوم و سوم بوده است که این پژوهش مربوط به دفتر تألیف حوزه ریاضی است.
مدیرعامل خبرگزاری فارس: در درس‌ها تغییری ایجاد کرد؟
احقر: بله نتایج را به دفتر تألیف گزارش کردیم و پیشنهاد تغییر در کتابهای جدیدالتألیف دادیم که این پژوهش برای سال‌های 95ـ 96 است.
* بیش از 95 درصد پژوهش‌های ما کاربردی است
کریمی: ما بر اساس برنامه های تحولی خودمان، یک مانیفستی را طراحی کردیم؛ یکی از بحث‌های مهم این است که ما به اسناد بالادستی خودمان پایبند هستیم. ما بر اساس این محورها برنامه تحول آموزشی را طراحی و تدوین کردیم که 6 محور فعالیتی را داشتیم.
ما خودمان را موظف می‌دانیم به نیازهای پژوهشی آموزش و پرورش پاسخ دهیم؛ بیش از 95 درصد پژوهش‌های ما کاربردی است؛ وزیر، معاونان یا مدیران حوزه‌های ستادی از ما این پژوهش‌ها را می‌خواهند و ما این پژوهش‌ها را انجام داده و نتایج را به آنها اعلام می‌کنیم و پیگیری می‌کنیم که این نتایج به اجرا رسیده است یا خیر.
در حوزه کتابهای درسی، 70 مورد ارزشیابی برنامه های درسی را انجام دادیم و بعد از ارائه نتایج، پیگیری کردیم که آیا از نتایج در تغییر کتابهای درسی استفاده شده یا نشده است؛ اغلب پژوهش‌های ما چون کاربردی است، دغدغه در حوزه کاربست نداریم و کاربست را بیشتر در حوزه کلان‌های آموزش و پرورش در نظر داریم؛ سیاست پژوهشگاه هم همین بوده است که علاوه بر پشتیبانی از برنامه های تحولی، پاسخگویی به نیاز آموزش و پرورش و نزدیک‌تر کردن پژوهش‌ها با مدرسه بوده است.
مجیدی: چقدر پژوهش ها جنبه تبینی و چقدر جنبه تجویزی دارد؟ چقدر آنچه را تجویز کردید، تحقق پیدا می‌کند و رصد کاربست آن توسط پژوشگاه انجام میشود؟
* تلاش می‌کنیم به مدرسه نزدیک شویم
حسنی: هنوز بین والدین و خبرگان تعلیم و تربیت ارتباط عمیقی برقرار نشده است؛ استقبال از کالاهای مبتذل آموزشی نشان می‌دهد که باید نسبت به افزایش سواد تربیتی خانواده‌ها کار شود و هیچ قدرتی به اندازه قدرت رسانه در این زمینه نمی‌تواند به این چالش بزرگ پاسخ دهد.
پژوهشکده برنامه ریزی درسی و نوآوری های آموزشی تحت عنوان موسسه برنامه‌ریزی درسی و نوآموزی‌های آموزشی در سال 80 تأسیس شده است و تا سال 89 که به جمع پژوهشگاه مطالعات پیوست؛ در رزومه خود تشویق از رئیس جمهور وقت دارد، در جشنواره فارابی، پژوهشکده برتر در حوزه علوم انسانی شناخته شد. بر اساس سیاست انقباضی در سال‌ها پیش از 9 گروه به 4 گروه تبدیل شد.
از سال 86 بیش از 70 پروژه ارزشیابی از برنامه درسی، کتاب درسی و مجلات آموزشی داشتیم؛ طرح‌های ارزشیابی در بحث کاربست مسأله‌ای ندارند چون سفارش دهنده، خودش مصرف کننده یافته‌ها است و نتایج اکثر پژوهش‌ها به دست مولفان و برنامه‌ریزان کتاب درسی می‌رسد و باعث بهبود و اصلاح کتاب درسی شده است.
چند چالش را باید عرض کنم که نقش تأثیرگذارتر در اقدامات اجرایی وزارتخانه داشته باشیم؛ راهبردی که پژوهشده دارد واکنش به روز و مناسب به مسائل جاری آموزش و پرورش است؛ اعضا در مسائل مختلف یادداشت دارند و یادداشت را منتشر می‌کنند؛ یکی از حضورهای فعال ما به جز کارهای پژوهشی را عرض می‌کنم؛ یکی از چالش‌های آموزشی و تربیتی جامعه ما، تبلیغات بیش از اندازه کتابهای کنکوری بود که ضربه جدی به برنامه درسی می‌زد؛ نامه‌ای به آقای علی عسگری رئیس سازمان صدا و سیما نوشتیم و بعد از این نامه، صدا و سیما سیاست خود را تغییر داد و تبلیغات کاهش داد؛ پس یکی از راهبردها واکنش به مسائل جاری است.
نکته دیگر این است ما به دنبال گسترش اجرای پژوهش‌های سریع هستیم و از جنس پژوهش‌های سنتز است و پژوهش‌های قبلی را مرور سیستماتیک می‌کند و تحلیلی برای کمک به بهبود تصمیم‌گیری‌ها ارائه می‌دهد.
کار دیگر ارتباط نزدیک تر با واحدهای اجرایی است؛ مثلا امسال دو نشست با مرکز سنجش در نقد یک بخشنامه و با معاونت آموزش ابتدایی در نقد یکی از طرح‌های آنها داشتیم و امیدواریم این کار توسط پژوهشکده‌های دیگر دنبال شد شود و نزدیک شدن به بدنه اجرایی را دنبال کند.
نکته دیگر اینکه تلاش می‌کنیم به مدرسه نزدیک شویم. پیش‌بینی شده و تصمیم سازی شده است که اعضای هیأت علمی بخشی از ساعات موظف را در مدرسه باشند و اینکه چه مدرسه و کجاست با خودشان است؛ آنها در هفته 4 ساعت یا یکروز در مدرسه خواهند بود. باشند.
احقر: پژوهش های ما نیاز آموزش و پرورش است، کارفرما دارد. کارفرما خود آموزش و پرورش است. علاوه بر آن استفاده از اشاعه مطالب صورت می‌گیرد و راهکارهای علمیاتی داده می شود.
هر پژوهشکده ای نیازسنجی می کند و مسأله آن مشخص می شود و طرحی که نوشته می شود از کارفرما دعوت می شود و نظرات را مطرح می کند اگر به نیازهایی که مطرح می کند توجه نشود و طرح پژوهشی که خودمان مطرح کند.
مجیدی: پژوهشسراهای نگاه منفعل هستند؟ چقدر نقش منفعلانه شود
خوش خلق: پژوهشگاه از زمانی که استقلال را از دست دادیم و ملحق به سازمان پژوهش شدیم و نور آن کم شد و شدیم به عنوان مرکز پژوهشی وابسته شدیم.
چالشی که داریم است همین استقلال پژوهشگاه است؛ اینکه چرا گزارش ها در قفسه ها خاک می خورد. شما هر گزارش را باز میکنی دیمی است. خودمان جایگاه علمی را پایین آوردیم و علم را سکولار کردیم.
کلانتری: مهمترین هدف‌های این مرکز شامل ارتقای کیفیت آموزش و پرورش از طریق انجام پژوهش‌های کاربردی با توجه به خصوصیات، ویژگی‌ها، موقعیت جغرافیایی و شرایط فرهنگی ـ اجتماعی خاص مناطق دوزبانه و چند پایه، گسترش فرهنگ استفاده از رویکردهای پژوهشی،گسترش بینش، دانش و مهارت‌های علمی و پژوهشی در بین معلمان و دانش‌آموزان در مناطق روستایی، عشایری و چندزبانه، ایجاد زمینه‌های لازم جهت انجام پژوهش‌های علمی و کاربردی پیرامون مسائل و مشکلات خاص آموزش و پرورش و ایجاد بستر مناسب برای اشاعه یافته‌های پژهشی از طریق نشر آثار مربوط به زمینه‌های مختلف آموزش و پرورش است.
رمضانی: اهل معرفت ، معتقدند که خدمت به کودکان استثنایی تا خدمت به خداوند بالا می رود. یک ربع قرن برای کودکان ویژه قرار می دهیم. از 73 تا 83 به عنوان موسسه پژوهشی فعالیت می کرده است و معلولیت های حسی و حرکتی است.
هدف این پژوهشگاه انجام پژوهش‌های مرتبط با آموزش و پرورش و توانبخشی گروههای مختلف کودکان با نیازهای ویژه و نیز تامین منابع مورد نیاز برای آموزش کارشناسان معلمان و والدین است.
وظایف ما نیز شامل انجام پژوهش‌های بنیادی و کاربردی پیرامون مسائل روانی، زبانی، تربیتی، آموزشی، توانبخشی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حقوقی کودکان استثنایی و نیز بهداشت و پیشگیری از معلولیت‌ها در خانواده و اجتماع، تحقیق و پژوهش و یافتن روش‌های بهتر به منظور بهبود کیفیت در کسب مهارت‌های علمی و بالا بردن توانایی‌های کودکان استثنایی، پژوهش برای تهیه و تدارک الگوها و آزمون‌های مناسب و کاربردی جهت تشخیص و ارزیابی ویژگی‌ها و استعدادهای کودکان در سنین مختلف به خصوص کودکان پیش از دبستان، انجام پژوهش‌ها و ارائه روش‌های شناسایی، جذب و جایگزینی کودکان استثنایی و نحوه ارتباط والدین با تأکید بر یافته‌های نوین علمی، پژوهش در زمینه ارزشیابی برنامه‌های آموزشی مربوط به گروههای مختلف کودکان استثنایی و ارائه راه‌های بهتر جهت پیشبرد هدفها و برنامه‌ها و بهبود عملکردها، همکاری در تعیین خط مشی‌ها و اولویت‌های تحقیقاتی و پژوهشی در جهت اهداف سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور، کمک به انجام پژوهش در زمینه طراحی سیستم‌های آموزشی و پژوهشی و توانبخشی به نحوی که ناتوانی‌های ذهنی، حسی، حرکتی، رفتاری، عاطفی و یادگیری کودکان استثنایی جبران گردد، فراهم نمودن تسهیلات لازم جهت توسعه و هدایت فعالیت‌های تحقیقاتی و پژوهشی در جهت شناخت و دستیابی به راه‌حل‌های مناسب، انجام پژوهش‌هایی که منجر به ارائه راه‌های عملی و موثرتری برای افزایش کارآیی معلمان و بهبود کیفی محتوای آموزشی و روش‌های تدریس و مواد و فضای آموزشی کودکان استثنایی گردد.برقراری ارتباط فعال و سازنده با سایر موسسات و جوامع علمی و پژوهشی در داخل و خارج از کشور از طریق برگزاری گردهمایی‌ها، مبادله محقق و یا اجرای پروژه‌ها‌ی تحقیقاتی مشترک جهت دستیابی هر چه بیشتر به علوم تکنولوژی جدید در زمینه‌های مرتبط با اهداف و سیاست‌های پژوهشکده و سازمان آموزش و پرورش استثنایی در محدوده مقررات عمومی کشور.
کبیری: مرکز ملی مطالعات بین المللی تیمز و پرلز، در حقیقت ارزیابی پیشرفت تحصیلی را انجام می دهد و نهایتا چه چیزی به دست می آید و خروجی آموزش و پرورش را مورد دست قرار می دهد. وزارت آموزش و پرورش ملزم به شرکت در مطالعات است. در مطالعه تیمز مطالعه روندهای علوم و ریاضی و مطالعه پرلز، مطالعه سواد خواندن است که در 70 کشور انجام می شود و 25 سال است که انجام میشود.
اگر بخواهیم 4 کارکرد برای تیمز و پرلز در نظر بگیریم، کارکرد شوک دادن است. شوک تیمز در آمریکا باعث شد تمام برنامه های درسی تغییر کند و در سال 2001 تغییر یافت (هیچ دانش آموزی نباید عقب بماند).
این در درون آموزش و پرورش اتفاق افتاد. دستشان آمده بر اساس غفلت و آگاهسازی است ولی دو کارکرد بعدی، کمتر بهش توجه شده است. فکر می‌کنم رسانه می تواند خیلی جامعه را کمک کند.
رسانه های ما خیلی باور ندارند که آموزش و پرورش می تواند معجزه کند و همیشه به عنوان اخبار دست چند دمی به آموزش و پرورش توجه میشود ولی در آموزش و پرورش مدرن، تحول اصلی روی آموزش و پرورش است؛ واقعیت این است که روی چیزهای اصلی تمرکز می کنند و روی آموزش و پرورش است.
در کشورهای پیشرفته وقتی نتایج را می خواهند منتشر کنند هیاهویی وجود دارد اما در جلساتی که خود iea می بینیم که در بعضی کشورها کنفرانس خبری می گذرانند وخبرها را دعوت می کنند و به آنها آموزش می دهند که چه چیزی مهم است./فارس
خبرگزاری سلام نو، این پژوهشگاه دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است و فعالیت‌های آن طبق اساسنامه مصوب صورت می‌گیرد؛ همچنین دارای 15 گروه پژوهشی مصوب شامل «اقتصاد و نیروی انسانی آموزش و پرورش»، «تعلیم و تربیت اسلامی»، «بهداشت و تربیت‌بدنی»، «مبانی برنامه‌ریزی درسی»، «علوم انسانی»، «علوم پایه»، «آموزش‌های فنی و حرفه‌ای»، «مشارکت‌ها و ارتباطات»، «راهنمایی خانواده، مشاوره و روان‌شناسی تربیتی»، « جامعه شناسی و آموزش خانواده»، «آموزش کودکان عقب‌مانده ذهنی و چند معلولیتی»، «آموزش کودکان دارای آسیب‌های دیداری و شنیداری و حسی ـ حرکتی»، «آموزش کودکان دارای اختلال یادگیری و آشفتگی هیجانی و رفتاری»، «آموزش و پرورش چند پایه و دوزبانه» و «آموزش و پرورش عشایری و روستایی» است.
اهمیت پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش ما را بر آن داشت تا میزبان رئیس این پژوهشگاه و روسای پژوهشکده‌های زیرمجموعه آن باشیم؛ فرهاد کریمی رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش به همراه ایرج خوش‌خلق سرپرست پژوهشکده تعلیم و تربیت، احمد رمضانی رئیس پژوهشکده کودکان استثنایی، قدسی احقر رئیس پژوهشکده خانواده و مدرسه، محمد حسنی سرپرست پژوهشکده برنامه‌ریزی درسی و نوآوری‌های آموزشی، کبیری عضو هیأت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در مرکز ملی مطالعات بین‌المللی پرلز و تیمز، سعید صانعی مسوول روابط عمومی و عضو شورای مدیران پژوهشگاه و نورعلی قربانی کارشناس فناوری و عضو شورای مدیران پژوهشگاه به خبرگزاری فارس آمدند و رضا کلانتری سرپرست مرکز پژوهشی آموزش و پرورش روستایی، عشایری و چند زبانه تبریز از طریق ویدئو کنفرانس در تمام ساعات این مراسم حضور داشت؛ همچنین در این نشست پیام تیرانداز مدیرعامل خبرگزاری فارس و اردوان مجیدی مشاور مدیرعامل نیز حضور داشتند.
* پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش چگونه ایجاد شد
کریمی: حق مطلب این است که قاعدتاً باید مراکز پژوهشی زمینه‌ای داشته باشند که بتوانند دیدگاه‌ها و نظرات پژوهشی خود را در اختیار جامعه قرار دهند و ابزار رسانه در این زمینه بسیار می‌تواند موثر باشد و کمک می‌کند انتشار و اشاعه یافته‌ها در حوزه پژوهش، دیدگاه‌ها و نقطه‌نظرات جدید بتواند به نحو مناسبی شکل گیرد.
واقعیت امر این است که وزارت آموزش و پرورش به عنوان یک وزارتخانه مبنایی، آینده‌ساز، تمدن‌ساز و طبیعتاً جامعه‌ساز نیازمند مراکز پژوهشی است برای اینکه بتواند راهکارها، زمینه‌ها و راهبردهای تربیت صحیح را فراهم کند.
پژوهشگاه با توجه به رسالت‌ها، مأموریت‌ها و وظایفی که بر عهده دارد عملاً نقش مرکزی را بر عهده دارد که بتواند به ارتقای کیفیت فعالیت‌های آموزش و پرورش کمک کند؛ این پژوهشگاه یک سابقه دیرینه دارد؛ از سال ۱۳۷۵ عملاً پژوهشکده‌هایی که این پژوهشگاه را شکل دادند، شروع به کار کردند.
قبل از آن، از سال ۱۳۶۸ اولین بخش‌های پژوهشی جدی در آموزش و پرورش ایجاد شد مثل شورای تحقیقات آموزش و پرورش کشور و بحث شورای تحقیقات در استان‌ها شکل گرفت و مجموع این فعالیت‌ها منجر به تأسیس پژوهشکده تعلیم و تربیت و همچنین تأسیس پژوهشکده کودکان استثنایی در سال ۷۵ شد.
به تدریج پژوهشکده‌های «خانواده و مدرسه» و موسسه پژوهشی برنامه‌ریزی درسی هم تشکیل شدند و مجموع این پژوهشکده‌ها در سال ۸۳ پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش را با اخذ مجوز از شورای گسترش آموزش عالی بنیانگذاری کردند و زمینه‌های شکل‌گیری یک نهاد جدی در حوزه تعلیم و تربیت برای پاسخگویی به نیازهای توسعه‌‌ای کشور از حیث فرآیندهای مختلف آموزش و پرورش فراهم شد.
از سال ۸۳ تا اواخر سال 89 پژوهشگاه به عنوان رشد و توسعه خودش را پیگیری کرد و فعالیت‌های بسیار زیادی انجام شد و منشأ خدمات بسیاری بود تا آنکه پژوهشگاه در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادغام شد البته ادغام نبود بلکه پژوهشگاه عملا با توجه به تصمیماتی که وزیر آموزش و پرورش و سازمان برنامه گرفته بودند ملحق به سازمان پژوهش شد البته پژوهشگاه نقش خود را به عنوان مرکز مستقل پژوهشی در آموزش و پرورش ایفا می‌کرد.
با توجه به اینکه پژوهشکده‌های موسس و مولفه پژوهشگاه عملا به مجموعه فعالیت‌های مجموعه‌ای از آموزش و پرورش می‌پردازند عملا پژوهشگاه به عنوان مجموعه پژوهشی و یک پاسخگویی به نیازهای همه آموزش و پرورش مورد استفاده قرار می‌گیرد و عملاً محدودیتی در وظایف آن نیست.
