در نشست چالش‌های حقوقی مالکیت فکری که با حضور ۷۰ تن از قضات کشور برگزار شد، در حالی که از صداوسیما به عنوان بزرگترین مرجع تولید آثار فکری در حوزه هنری و ادبی یاد شد، این سوال نیز مطرح شد که چرا این سازمان اخبار شبکه‌های اجتماعی داخلی را پوشش نمی‌دهد؟
به گزارش ایسنا، نشست چالش‌های حقوقی مالیت فکری به مناسبت گرامیداشت روز جهانی مالکیت فکری ۸ اردیبهشت‌ماه ۹۸ در مرکز همایش‌های صداوسیما برگزار شد.
عبدالله‌زاده، معاون حقوقی و امور مجلس سازمان صداوسیما، جاویدنیا سرپرست معاونت امور فضای مجازی دادستان کل کشور، نماینده سازمان جهانی مالکیت فکری وایپو، شریف خانی معاون فضای مجازی سازمان صداوسیما از سخنرانان این نشست تخصصی بودند.
در بخشی از این نشست که با انتشار پیام فرانسیس گری رئیس سازمان جهانی مالکیت فکری به مناسبت این روز آغاز شد، کلیپی از ساز و کار فعالیت‌های حقوقی معاونت امور حقوقی مجلس صداوسیما پخش شد.
دفاع از حقوق صداوسیما در مجامع بین‌المللی اولویت ماست
عبدالله‌زاده معاون امور حقوقی مجلس سازمان صداوسیما در ابتدای این نشست با بیان اینکه این سازمان بزرگترین مرجع تولید آثار فکری در حوزه هنری و ادبی است گفت: صداوسیما هم مثل سازمان‌های دیگر دارایی بزرگی در اختیار دارد و این ظرفیت را داشته است اما غافل از این ثروت بوده است در حال حاضر نیز خیلی از سازمان‌های دیگر هم به دنبال این مالکیت فکری هستند.
وی ادامه داد: سازمان صداوسیما در دوره جدید به بحث مالکیت فکری داشته است نکته‌ای که پیش از این بخش کوچکی از این سازمان برای آن در نظر گرفته شده بود و محاق رفته بود. البته در حال حاضر اداره کل مالکیت حقوق بین‌المللی در صداوسیما ایجاد شده است و یک مجموعه نوپا اما در عین حال فعالیت چشمگیری داشته است که شامل شناسایی آثار اعم از مستندسازی، طرح‌های صنعتی در محاکم قضائی در آن پیگیری شده است همچنین در زمینه داوری و حل و فصل‌ها اتفاق خوبی رخ داده است. صداوسیما در حوزه بین‌الملل نیز پیگیری و رصد خوبی داشته است.
معاون حقوقی و امور مجلس سازمان صداوسیما در ادامه با اشاره به موارد مبهم و اشکالات مربوط به حقوق مالکیت فکری بیان کرد: بخشی از این اشکالات جهانی است و بخشی هم مربوط به قوانین کشور خودمان است، که بر این اساس فقدان قوانین و رویه‌های مناسب قضائی را به دنبال داشته است. در کشور ما ابهام و جهل به این موضوع وجود دارد و اشکالات حقوقی از نحوه تعیین خسارات صلاحیت نظارت وجود دارد که باید مرتفع شود.
چرا صداوسیما اخبار شبکه‌های اجتماعی داخلی را پوشش نمی‌دهد؟
در بخش دیگری از این نشست جاویدنیا سرپرست معاونت امور فضای مجازی دادستان کل کشور با بیان اینکه مالکیت فکری و معنوی و اهمیت آن روز به روز بیشتر می‌شود، اظهار کرد: با توجه به گسترش فضای مجازی، فکر و اندیشه گاهی به شکل سازمان یافته و گاهی به شکل فردی تولید می‌شود و همین تولیدات هستند که می‌توانند ارزش افزوده فراوانی ایجاد کنند. امروزه این داده‌ها به عنوان چاه‌های نفت در دنیا قلمداد می‌شوند و روز به روز هم برای اینکه جنبه اقتصادی بتواند این افکار را تشویق کند مالکیت فکری جدیدی در دنیا شناسایی می‌شود.
وی ادامه داد: درگذشته چیزی تحت عنوان نرم‌افزار نداشتیم که از آن حمایت شود اما امروزه برای نرم‌افزارها حقوق مالکیت فکری شناخته می‌شود. همچنین در حال حاضر امروزه برای داده و نحوه جمع‌آوری ایده‌ها و داده‌ها نوآوری‌هایی می‌شود. در زمینه مالکیت فکری حتی بخشی مربوط به سرقت ایده وجود دارد که ما در این بخش کمبود داریم و باید جهش جدی داشته باشیم.
وی با اشاره به عملکرد صداوسیما در زمینه مالکیت فکری یادآور شد: بی‌تردید صداوسیما بزرگترین تولیدات فکری را در سازمان دارد که طبیعتاً سیاست‌گذاری جدی را در این زمینه می‌طلبد. در حالیکه حقوق مالکیت فکری باید به‌گونه‌ای باشد که جلوی انتشار و ضرورت گرفته شود برخوردهای به شدت قهری مانع از انجام رسالت صداوسیما می‌شود.
وی ادامه داد: اکنون هم بستر، بستر فضای مجازی است شبکه‌های تلویزیونی بزرگ دنیا به سمتی می‌روند که از طریق فضای مجازی محتوای خود را منتشر کنند. حمایت به‌گونه‌ای باشد که مانع از انتشار نشود.
جاویدنیا در بخش دیگری از سخنان خود درباره مالکیت فکری صداوسیما مطرح کرد: سعی و تلاش بر این است که سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر، مجوزهایی برای سایت‌هایی که می‌خواهند در فضای مجازی فعالیت کنند، صادر کنند.
وی افزود: پیش از این برخوردهایی در این سطح در سازمان صداوسیما دیده‌ایم که رها بوده است مثل شهری که هیچ اتحادیه‌ای نداشته است. تقاضایی که از صداوسیما داریم این است که قبل از اینکه مواردی از این مالکیت فکری به برخورد قضائی منتهی شود، موضوع را تاحد امکان از طریق مذاکره حل و فصل کند و در نهایت برخورد قضائی اعمال شود.
سرپرست معاونت امور فضای مجازی دادستان کل کشور با اشاره به چالش‌های حقوقی محاکم کشور گفت: ارائه محتوا مسئولیت کیفری سایت‌هایی که کاربر محور هستند نیز مهم است و در فضای مجازی در این موارد تاکید کرده‌ایم و دادستان کشور بیان کردند در فضای مجازی مسئولیت اولیه با کاربر است و مدیر آن شبکه و آن تیمی که این خدمات را ارائه می‌دهد مسئول شناخته نمی‌شود مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. ما اکنون در صداوسیما می‌بینیم که اخبار مربوط به شبکه‌های اجتماعی داخلی پوشش خبری داده نمی‌شود.
وی در بخش پایانی سخنان خود نقض حق مولف در بستر در تجارت الکترونیکی را مورد بحث و بررسی قرار داد و به موارد مندرج در قانون حمایت حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان اشاره کرد و درباره موارد و بندهای جدید آن توضیحاتی مطرح کرد.
ایران از چه سالی عضو سازمان مالکیت فکری شد
حامد معینی دبیر علمی نشست هم‌اندیشی چالش‌های حقوقی مالکیت فکری نیز گفت: در حالی نوزدهمین سال است که تأسیس سازمان جهانی مالکیت فکری را گرامی می‌داریم که ایران از سال ۸۹ عضو این سازمان شده است. دستگاه‌های متولی این حوزه مراسم‌هایی را داشته‌اند که رویکردهای جدیدی را در آن پرداخته‌ایم که همزمان با سالگرد این روز آنها را مطرح می‌کنیم.
وی گفت: یکی از تولیداتی که بیشتر می‌شود به آن فکر کرد بحث دارایی‌های فکری است. امسال که شعار سال رونق تولید و حمایت از کالای ایرانی و پایه اقتصاد دانش‌بنیان مطرح است، بحث دارایی‌های فکری است که می‌تواند منابع مالی سرشاری را برای پدیدآورندگانش به وجود آورد. کم و بیش همه به اهمیت این موضوع پی برده‌اند و قوانین در این باره وضع شده و در مجلس شورای اسلامی هم بازنگری شده است.
یوتیوپ نمونه الگویی برای حمایت حقوق معنوی از آثار
شریف‌خانی معاون فضای مجازی سازمان صداوسیما نیز در سخنانی با بیان اینکه صداوسیما یکی از بزرگترین تولیدکنندگان دارایی‌های فکری فارسی زبان در جمهوری اسلامی است، گفت: در سال‌های اخیر حرکت‌های خوبی در این زمینه در صداوسیما داشته‌ایم که منجر به صیانت دارایی‌های فکری و اعمال قانون درخصوص حفظ این دارایی‌های فکری برای سازمان و اعتبار برای هنرمندانی که در مجموعه تولیدی سازمان کمک می‌کنند، این اعتبار انجام شود.
وی گفت: اگر کسی بخواهد متوجه شود که چه بخشی از محتواها کپی رایت غیرقانونی دارد بسیار مشکل است. ما تلاش می‌کنیم تا حد امکان جلوی کپی رایت غیرقانونی را بگیریم.
وی با اشاره به فعالیت شبکه یوتیوپ برای حمایت از حقوق معنوی آثارش گفت: این شرکت سالانه چند ده میلیون دلار برای صیانت از محتوایش هزینه می‌کند. یعنی فردی که تولیدکننده محتواست خیالش راحت است که به پشتوانه قانون هر کسی هر چه قدر بزرگ و پر تعداد نمی‌تواند از این قانون سرپیچی کند. یوتیوپ برای کاهش هزینه‌های خسارت حق کپی رایت با ایجاد الگوریتم‌های پیچیده می‌تواند هر نوع آپلود کپی را تشخیص دهد.
شریف خانی سپس با اشاره به اهمیت صیانت از محتوای عمومی در کشور خودمان گفت: این داده‌ها به مانند گوهر ارزشمندی هستند که به نسل بعدی باید به میراث گذاشته شود و شاه بیت آن در صیانت از حقوق هنرمندان، ادیبان و سازندگان محتوا است. اگر ما از آنها حمایت نکنیم این فرهنگ از دست خواهد رفت.
معاون فضای مجازی صداوسیما با اشاره به اهمیت حمایت از حق نشر محتوا در فضای مجازی گفت: هنرمند ما باید بداند که ما از این محتوا صیانت می‌کنیم و حتی برای آثاری که در خارج از کشور کپی شده‌اند نیز سازوکاری داریم تا حقوق مولفین تأمین شود.
وی در پایان سخنان خود بیان کرد: این وظیفه ماست که چنین سازوکاری را فراهم کنیم تا اگر قراردادی منعقد می‌شود حقوق کپی رایت آن بر دوش بارگذار محتوا باشد. با این حال آحاد مردم باید بدانند که آنها نیز در صیانت محتوا نقش دارند.
وی افزود: گاهی اوقات محاسبه عددی برای خسارت یک محتوا شایسته نیست که ما بیشتر باید به ارزش محتوایی آن در فضای اطلاع‌رسانی اهمیت بدهیم.
به گزارش ایسنا، در این نشست که با موضوع چالش‌های حقوقی مالکیت فکری در فضای مجازی با رویکرد تجاری سازی محتوای دیداری و شنیداری برگزار شد، ۷۰ نفر از قضات کشور، نمایندگان سازمان‌های یاد شده و مسوولان معاونت حقوقی و امور مجلس رسانه ملی حضور داشتند.
سازمان جهانی مالکیت فکری یا وایپو یکی از سازمان‌های زیرمجموعه سازمان ملل متحد است که تمرکز اصلی فعالیت‌های آن بر روی جنبه‌های مختلف مالکیت فکری در کشورهای مختلف و ارائه راه‌کارهای جهانی در این زمینه، فعالیت می‌کند. در سال ۲۰۰۰ میلادی در این سازمان تصمیم گرفته شد که یک روز در سال را به عنوان روز جهانی مالکیت فکری اختصاص دهند. از این‌رو، ۲۶ آوریل هر سال برای مالکیت فکری انتخاب شده است.
